Habemus Papam ! Ik hoorde een beetje toevallig net op tijd van de witte rook, en kon dus de televisie opzetten om de aankondiging en het eerste optreden van de nieuwe paus te zien. De kardinalen lijken mijn advies min of meer te hebben opgevolgd : een niet al te jonge paus, uit een ander werelddeel. Het enige waar ik spijt van heb, is dat ik in mijn stukje hier niet meteen de pausnaam heb opgenomen : ik was van plan om de nieuwe Pontifex Johannes XIV óf het nog veel revolutionairder Franciscus aan te raden. Maar dat kan ik achteraf gezien natuurlijk gemakkelijk beweren !

Dat Jorge Bergoglio er op het eerste gezicht even conservatieve standpunten op nahoudt als zijn voorgangers, mag weinig verbazing wekken. Ik verwacht op dat vlak dus ook niet meteen grote wijzigingen, al zou een opening wat het celibaat betreft me toch niet verbazen. Maar Franciscus lijkt vooral een nieuwe, bescheiden en menselijke stijl te brengen, en dat lijkt me iets dat de Kerk vandaag goed kan gebruiken. Eerder dan vernieuwing te brengen, denk ik dat hij het in zich heeft om die in de toekomst mogelijk te maken, en dat zou al heel wat zijn. Bergoglio staat daarnaast voor de zware taak om het bestuursapparaat van het Vaticaan te hervormen. Dat zou hij volgens mij best aan een sterke nummer twee overlaten. Liefst een totale outsider. Al vrees ik dat de weerstand daar iets te groot voor zal zijn. Ik kan me goed voorstellen dat Franciscus ook daar de grote beslissingen liever aan zijn opvolgers overlaat…

Met Bergoglio wordt ook voor het eerst een Jezuïet paus. Dat is vrij opmerkelijk : stichter Ignatius van Loyola was er vierkant tegen dat de leden van zijn orde bisschop zouden worden – tenzij hen dat min of meer zou worden opgelegd. Ze moeten zelfs min of meer beloven geen functies binnen de Kerk na te streven. Ook nu zijn de enige kardinalen die geen bisschop zijn enkele jezuïeten – daarvoor hebben ze een speciale toelating van de paus nodig. Dat maakt dat Franciscus minstens formeel “tegen zijn zin” paus is geworden, en ook dat lijkt me geen slecht begin.

Net zoals het aftreden van Benedictus misschien wel zijn belangrijkste daad was, is het aantreden van de nieuwe paus ongetwijfeld belangrijk op zich. Al wat daarbij zou kunnen komen, lijkt me meegenomen…