Tom Bevers

Tout cela ne nous rendra pas le Congo… Dat is de ironische titel van een Franstalig tv-programma. Gelukkig maar dat de tijd van Belgisch-Congo inderdaad nooit meer terug zal komen. Ondertussen is het land 50 jaar onafhankelijk. België heeft destijds een knoeiboel achtergelaten, en de Congolezen (gedurende enkele decennia op last van Mobutu de Zaïrezen) hebben die lijn perfect doorgetrokken. Niemand die de situatie zo helder kon verwoorden als voormalig buitenlandminister De Gucht, die zoals gelukkig de meeste Vlaamse politici niet onder een soort Congo-nostalgie gebukt gaat die een heldere kijk op het land volledig vertroebeld. Bezuiden de taalgrens heeft men er vaak wel last van.

Waarom ik het dan toch de juiste beslissing vind dat de regering koning Albert naar Congo stuurt ? Natuurlijk niet omdat het regime aldaar ook maar enige steun verdient. Natuurlijk niet omdat ons land de spons zou moeten vegen over al het vreselijke dat de voorbije jaren in het land gebeurd is, en nog gebeurt. Wel omdat niet gaan net zou getuigen van de neo-kolonialistische houding die we in Vlaanderen precies proberen te vermijden tegenover de Congolezen. Het Congolese volk zou eruit begrijpen dat België de onafhankelijkheidsverklaring na 50 jaar min of meer betreurt. En precies dat is zeker wat Vlaanderen betreft niet het geval. Albert moet dus gaan, en uiteraard moet hij daarbij duidelijk maakt dat hij wel houdt van het land en het volk, maar niet van zijn leiders. Om één van de meest dwaze uitspraken uit de Belgische politieke geschiedenis (uit de mond van Wilfried Martens) te parafraseren.

Aan het ideetje van defensieminister De Crem om meteen ook maar het Congolese leger uit te nodigen voor het militaire défilé van 21 juli ga ik niet veel woorden vuilmaken. Volgens mij kunnen we gemakkelijk zonder 21 juli. En zonder militair défilé. En zeker zonder het optreden van een leger dat een zéér onzuiver geweten heeft. De Crem moet opletten dat hij geen karikatuur van zijn voorganger Flahaut wordt. Dat het zo ver gekomen is… il faut le faire !

Hans Van Mierlo is overleden. Met hem verliest de Nederlandse politiek een zeer verstandige en vooral zeer begeesterende voorman. Hij stond aan de wieg van D66 en leidde die partij gedurende vele jaren. Vanuit een diepe democratische bekommernis en een sociaal-liberale visie (al hield hij niet zo van die woordkeuze) toonde hij aan dat er een alternatief is voor de verzuiling en voor het inhoudsarme machtsdenken van vooral de christen-democratie in zijn land. Van Mierlo maakte uiteindelijk paars mogelijk in Nederland, en zette daarmee ook Vlaanderen aan het denken. Daarmee is hij dus ook een beetje de vader van de regeringen-Verhofstadt. Paars bleek uiteindelijk geen wondermiddel, in het noorden niet en ook niet hier. Maar het maakte wel een einde aan de vanzelfsprekend van een christen-democratisch bestuur – iets waar op dit ogenblik overigens vooral de N-VA baat bij lijkt te hebben.

Van Mierlo zette een bestaande maar sluimerende politieke stroming op het spoor en veranderde daarmee het politieke aanschijn van zijn land – zijn rol is daarmee vergelijkbaar met die van Hugo Schiltz in Vlaanderen. De realisatie van ideeën ging daarbij voor op electoraal succes, en ook dat maakt Van Mierlo tot een bijzonder man. Maar wat mij vooral bijblijft en inspireert is zijn principiële redelijkheid, zijn durf om vraagtekens te zetten bij zijn eigen ideeën en zijn geloof radicale veranderingen – via kleine stapjes vooruit.

In Nederland is de titel “Minister van Staat” –in tegenstelling tot bij ons– voorbehouden voor echte staatsmannen (-en vrouwen), waarbij niet noodzakelijk politieke evenwichten moeten worden nageleefd. Van Mierlo droeg de titel meer dan terecht.

Zijn D66 staat er in de opiniepeilingen goed voor, al valt af te wachten wat het effect zal zijn van de wissel Bos-Cohen bij de PvdA (een politieke meesterzet). Maar D66-leider Alexander Pechtold kiest duidelijk voor de voetsporen van Van Mierlo. Het zou een mooi eerbetoon zijn als de Nederlandse kiezer dat op 9 juni honoreert.

In onze buurgemeenten waren er gisteren gemeenteraadsverkiezingen.

In Woensdrecht wordt de lokale partij Algemeen Belang Zuid-Westhoek de grootste. Het links-liberale D66, dat er het verzet tegen de vliegveldplannen zowat aanvoerde, levert er tegen de nationale trend in een zetel in.

In Roosendaal eindigen de Roosendaalse Lijst en de VVD op negen zetels. Dat is één zetel winst voor de lokalen en twee voor de rechts-liberale VVD. D66-afsplitsing “Nieuwe Democraten” gaat van één naar drie. De sociaal-democratische PvdA betaalt het gelag : van acht naar vier.

In Rucphen wint de VVD. D66 komt meteen met twee zetels in de raad, en ook hier is de PvdA het kind van de rekening.

In Zundert wordt het christen-democratische CDA de grootste partij. Daarnaast verschuiven er vooral zetels tussen de lokale partijen.

Als raadslid bij de buren past het in de eerste plaats om de verkozenen te feliciteren en te hopen dat zij samen met ons het leven in dit stukje Brabant nog aangenamer kunnen maken. Want deze verkiezingen gingen natuurlijk in de eerste plaats om hún visie, ideeën en plannen. Niet over het Binnenhof in Den Haag. Nog meer dan bij ons probeert de nationale politiek gemeenteraadsverkiezingen altijd al te “kapen”. En met de val van het kabinet-Balkenende was dat nu natuurlijk nog sterker het geval dan anders. Het verdwijnen van een kabinet dat al lang niet meer regeerde is natuurlijk geen groot gemis (en wie het schoentje past…). Maar als lokaal partijmilitant zou ik me toch behoorlijk bekocht voelen. En de kiezer trapt er natuurlijk ook niet in, zoals uit de goede resultaten van de lokale partijen blijkt. Knap werk van de lokalo’s !

Vanzelfsprekend worden in de media uit de lokale resultaten nationale tendensen afgeleid, ook al omdat er op dezelfde dag een brede opiniepeiling werd georganiseerd. Zo kan het dat met een totaal van 17 raadszetels de PVV van Geert Wilders als de grote overwinnaar wordt uitgeroepen. Toch nog maar even afwachten of hij zijn favorietenrol bij de Kamerverkiezingen kan waarmaken. Mij verbaast het ondertussen alvast dat Nederland niet helemaal lijkt te beseffen dat heel wat uitspraken van Wilders nooit over de lippen van Dewinter zijn gekomen. Hoe lang gaat het Nederlandse debatmodel, dat ik zeer bewonder, hem aan boord kunnen houden ? Of zal uit pure noodzaak ook bij onze Noorderburen aan een “cordon sanitaire” moeten worden gedacht ? Ik denk niet dat ik het hen zou aanbevelen, maar het mag er hen niet blind voor maken dan hún extremist een heel stuk extremer is dan die van ons (en die van Frankrijk, Oostenrijk…).

D66 deed het uitstekend. In de opiniepeiling komen ze op vijf keer meer kamerzetels uit dan ze vandaag bezetten. Blijkbaar groeit het besef dat een sociaal-liberaal beleid een alternatief is voor zowel het extremisme als de lethargie. Maar als Nederland een kiesdrempel had gehad, zou de partij niet meer bestaan. Net zoals de ChristenUnie, die uiteindelijk de meest redelijke regeringspartij bleek tijdens de crisis. De versnippering van het partijlandschap doet ook Nederland zich afvragen of er niet gesleuteld moet worden aan kieskringen of het kiessysteem. Niet doen, zou ik zeggen. Ik ben ervan overtuigd dat dat een fundamentele verarming van hun politieke bestel zou betekenen.