Voor de tweede keer heb ik gisteren mee beslist over het einde van een politieke partij. Ook al voor de tweede keer heb ik me bij de stemming onthouden. In 2001 ging het over de beslissing om binnen de VU een ledenreferendum te houden dat onvermijdelijk zou leiden tot een opsplitsing van de partij. Gisteren ging het over het opgaan van de SLP in Groen!

De uitgebreide partijraad van de SLP besloot met 62 stemmen voor, 8 tegen en 19 onthoudingen om op te gaan in een “nieuwe” groene partij, die naam en partijstatuten van het huidige Groen! overneemt. Ik vind dat geen onverstandige keuze. Voor SLP waren er niet zoveel uitwegen om aan partijpolitiek te blijven doen, en ik heb bewondering voor de realiteitszin van de partij -en in de eerste plaats van Geert Lambert- om dat ook in te zien. Sinds de verkiezingen van 7 juni had de SLP weinig te bieden aan potentiële partners, en alleen doorgaan was ook geen optie. De besluitvorming die heeft plaatsgevonden was het resultaat van een redelijk doorzichtig, democratisch en correct proces. Al is het niet zo heel duidelijk waarom de parallelle gesprekken met Open Vld op niets zijn uitgedraaid, maar dat kan even goed aan Open Vld liggen.

De keuze voor Groen! is ook niet zo vreemd. Groen! is een partij waarvan de partijcultuur niet zo ver ligt van die van de SLP (en daarmee van die van de VU, overigens). Een open intern debat en een wat lager gehalte aan interne en externe machtsspelletjes, de wil om in de eerste plaats op inhoud aan politiek te doen : het bindt de groenen en de sociaal-liberalen. Ik kan me voorstellen dat dit voor een aantal mensen zwaar heeft doorgewogen. Ook inhoudelijk zijn er behoorlijke raakvlakken : de bekommernis voor een duurzame samenleving en een sterk geloof in het Europese project, bijvoorbeeld.

Ik begrijp de beslissing die de partij gisteren heeft genomen, en wens het nieuwe Groen! veel succes. En zoals iemand het gisteren verwoordde : ik kan me goed voorstellen dat de sociaal-liberalen binnen Groen! bij één van de komende verkiezingen mijn stem zullen krijgen. Geert Lambert, Herman Lauwers, Nelly Maes… blijven deel van het politieke kompas waarop ik ook morgen zal varen.

Maar zelf kan ik de stap niet zetten. Daar zijn evidente Essense redenen voor, maar zelfs als er die niet waren denk ik niet dat ik de oversteek zou maken – al moet ik toegeven dat ik het gisteren af en toe voelde kriebelen. Zoals een oud-parlementslid het verwoordde kan ik mij perfect terugvinden in het ecologische programma van de groenen (zij het niet altijd in de manier waarop het aan de man wordt gebracht), maar niet in hun sociaal-economisch en staatkundig ideeëngoed. Ik denk niet dat er voor het sociaal-liberalisme, voor het progressieve Vlaamse regionalisme, voldoende plaats is binnen Groen! Ik hoop uiteraard dat ik me vergis en zal de eerste zijn om zodra het tegendeel blijkt de sociaal-liberalen binnen het nieuwe Groen! te feliciteren. Maar ik geloof er onvoldoende in.

Daarmee is de SLP niet meer. Vorig jaar op nieuwjaarsdag kregen we een sms met de nieuwe partijnaam. 2009 werd daarmee voor mij en veel anderen het jaar van de SLP. Zoals gisteren iemand het zei was het zo het jaar “waarin mijn ideeën voor de eerste keer helemaal samenvielen met de partijpolitieke vertaling ervan”. Ik heb er veel energie in gestoken en veel uit geleerd. Ik ben er trots op dat ik erbij was. Met dank aan iedereen die mee het onmogelijke gevecht heeft gevochten.

Ik had liever gezien dat de partij gewoon was ontbonden en dat iedereen een eigen keuze kon maken. Maar ik begrijp de meerwaarde van de overstap in groep. Ik heb me bij de stemming onthouden om dat dubbel signaal te geven. En ook om meteen duidelijk te maken dat ik niet mee zou stappen.

Tussen de onthouding van 2001 en die van gisteren loopt een rechte lijn die mij heeft gebracht van de VU naar De Toekomstgroep, Spirit, VlaamsProgressieven en SLP. De ironie van de geschiedenis wilde dat de vergadering van gisteren door dezelfde voorzitter (Walter Muls) werd geleid als die van 2001. Voor mij persoonlijk is de ironie vooral dat ik de twee verhalen die mij het best lagen -het VU-verhaal en dat van de SLP- mee heb mogen/moeten beëindigen. Ik heb gisteren een band doorgeknipt die teruggaat tot het ogenblik dat ik een lidkaart van de Volksunie heb gekocht, en dat doet hoe dan ook pijn. Ook al had ik in mijn hoofd de klik al min of meer gemaakt op 8 juni.

Ik blijf uiteraard een Vlaams-progressief sociaal-liberaal. Maar dan één zonder een nationale partijkaart. 2010 wordt het eerste jaar sinds 2001 waarin ik maar één lidkaart van een politieke partij op zak zal hebben : die van PLE. En alles doet vermoeden dat dat ook voor de volgende jaren zal gelden. Het zal goed zijn mijn onverdeelde politieke energie te kunnen steken in het project dat me het meest na aan het hart ligt : een beter bestuur voor Essen.