Saddam Hoessein is dood. Laten we daar maar niet om treuren. Wel misschien om de gemiste kans voor de democratieën van deze wereld om aan te tonen dat de doodstraf altijd verkeerd is. En ook om de gemiste kans op een eerlijk proces voor een internationale rechtbank. Bovendien is hij veroordeeld voor één van zijn “kleinere” misdaden (toch nog een massamoord…), wat de processen voor een aantal veel grotere wanbedrijven meteen stopzet. Merkwaardig genoeg leek Saddam zelf er nog het kalmst onder te blijven, bij zijn executie. Zou hij echt geloven dat hij toch gedaan heeft wat juist was ? En is hij in dat geval wel toerekeningsvatbaar ? Moeilijke vraag.

2007 wordt een cruciaal jaar voor Irak. Komt er een totale burgeroorlog waarbij het land na bloedige gevechten wordt opgesplitst in een drietal staten – wetende dat het bestaan alleen al van een Koerdische Staat voor NAVO-land Turkije onaanvaardbaar zou zijn ? Worden de V.S.-troepen uiteindelijk gedwongen zich Vietnamgewijs terug te trekken of krijgen ze het land alsnog onder controle ? Slaagt de regering erin de Soennieten bij het poltiieke proces te betrekken en zo toch de macht uit te oefenen buiten enkele vierkante kilometers in Bagdad ?

Bovendien hangt de Iraakse kwestie natuurlijk met het gehele Midden-Oosten samen. Zonder oplossing voor het Israel-Palestina-conflict zal er daar altijd een gevoel van afkeer voor de V.S. en bij uitbreiding het hele Westen blijven leven. Natuurlijk, ook mét een dergelijke oplossing verdwijnen de fundamentalisten niet, maar een belangrijke voedingsbodem voor het revanchegevoel dat onmiskenbaar leeft binnen de Arabische Islam verdwijnt wel. Een echte oplossing zou ook één van de belangrijkste redenen wegnemen waarom Iran over kernwapens wil beschikken. En het zou de noodzaak voor de Amerikanen om tirannieke maar enigszins bevriende regimes overeind te houden verminderen.

Ik ben niet de enige die vaststelt dat V.S.-president Bush de beste kans maakt om in de geschiedenisboeken terecht te komen als méér dan een wat dommig figuur dat niets voor elkaar heeft gekregen, als hij er alsnog in zou slagen om de bewoners van Palestina/Israel rond te tafel te krijgen en ze tot een akkoord te bewegen. Een perspectief op een dergelijk akkoord zou Fatah helpen om de Palestijnse macht te heroveren; het akkoord zelf zou van Palestina een echte democratische Arabische staat kunnen maken. Met een reële voorbeeldfunctie voor de regio. Veel meer dan Irak ooit zou kunnen zijn. Twee jaar heeft George W. om de wereld te verbazen. Als er iets is dat hij kan, dan is het dat wel. Nu moet hij er alleen nog op een positieve manier gebruik van maken.