Archief van
Maand: februari 2006

Jag är dansk

Jag är dansk

De acties in enkele islamitische landen tegen Denemarken, Noorwegen en andere Europese staten naar aanleiding van de Mohammed-cartoons hebben een triest hoogtepunt bereikt met het afbranden van het Deense consulaat in Beiroet. Dat is niet alleen volstrekt onaanvaardbaar omwille van de aanleiding op zich : onze wetten laten cartoons (smaakvol of smaakloos) nu eenmaal toe. Ze behoren tot een erfgoed dat óns heel dierbaar is, de vrijheid van meningsuiting.

Het is ook onbegrijpelijk dat de actie van enkele onafhankelijke kranten zomaar tot reactie tegenover een staat en een volk kan leiden. Geen mens die eraan denkt om voor elke Amerikaan die iemand vermoordt de Amerikaanse ambassade te bestormen, voor elke aanslag die een Saoedi pleegt het Saoedische consulaat af te branden (!) of omwille van Dutroux België uit de E.U. te zetten.

Begrijp me niet verkeerd : ik vind enkele van de omstreden cartoons niet geslaagd, omdat ze veel te sterk de islam met islamistisch terrorisme vereenzelvingen. Maar in een democratie mag een overheid in geen geval verbieden om dit soort zaken te publiceren. Dus is die overheid er ook niet voor verantwoordelijk. Dat neemt niet weg dat diezelfde overheid de verdraagzaamheid moet bevorderen en voor mijn part mag “betreuren” dat de cartoons verschenen zijn. Maar meer kan, mag en zal (hopelijk) geen enkele democratische regering doen.

Dilemma 66

Dilemma 66

Boris Dittrich is afgetreden als fractievoorzitter van het Nederlandse D66. Dat heeft te maken met de koers die zijn partij de voorbije weken volgde, want in Nederland treden fractievoorzitters wél om politieke redenen af. Als enige regeringspartij was D66 gekant tegen het sturen van Nederlandse troepen naar de Afghaanse provincie Uruzgan. Het dreigde met een regeringscrisis, maar haalde ook daarmee geen gelijk. En besloot vervolgens om in de regering te blijven.

D66 maakte in 2002 een moeilijke, maar terechte keuze door als links-liberale partij in het grotendeels rechts-conservatieve kabinet Balkenende II te stappen. Wie als kleine partij de kans krijgt om fundamenteel het regeringsbeleid kan beïnvloeden (en binnen de grenzen van de eigen grondbeginselen blijft), moet die kans grijpen. Maar de situatie zorgt wel voor veel druk, die eerder vice-premier Thom De Graaf (dankzij een vreemd manoeuvre van oppositiepartij PvdA) al fataal werd. En nu ook Dittrich, die nochtans min of meer de ideologische grondslag voor de kabinetsdeelname leverde en zijn partij losmaakte van een aantal fetisj-dossiers (de “kroonjuwelen”) die te zwaar wogen op de manier van politiek bedrijven.

Fundamenteel heeft het opstappen te maken met een situatie waarin kleine partijen vrijwel automatisch terechtkomen wanneer ze in een regering (en bij uitbreiding een schepencollege) zitten : om de eigen invloed te maximaliseren, moet er soms gedreigd worden met opstappen. Die dreiging moet zo geloofwaardig mogelijk zijn. Maar als het dossier dan toch verkeerd uitdraait, is het belangrijk om toch níet op te stappen. Om zo in de gewijzigde omstandigheden opnieuw de eigen invloed te maximaliseren, en daar is het partijen toch om te doen. Maar om die dubbele logica naar de leden en de kiezers uit te leggen, is uiteraard heel moeilijk. Het overkwam de VU met de “derde fase van de staatshervorming” en Agalev in de “Nepal-crisis”, toen Magda Aelvoet moest vertrekken. Na het Brussel-Halle-Vilvoordedebacle hield de N-VA het hoofd dan weer wel koel (in een iets gemakkelijker setting omdat ze niet in de federale regering zat). Om het mechanisme ook tegenover de politieke tegenstanders geloofwaardig te maken, moet er tenslotte af en toe echter wel degelijk worden opgestapt (zie de VU in 1991, ook al rond wapenleveringen). Dilemma’s genoeg…

Enige lichtpunt is dat Dittrich opgevolgd wordt door Lousewies van der Laan, die in staat moet zijn om in de voetsporen van haar voorgangers te stappen.

Draak

Draak

Het Vlaams Parlement heeft het kiesdecreet goedgekeurd en daarmee de spelregels voor de gemeenteraadsverkiezingen vastgelegd. Gelukkig heeft men zich uiteindelijk niet laten verleiden tot fantasietjes zoals lijsten met méér kandidaten dan er zitjes in de gemeenteraad zijn. De regeling voor de lijststemmen is natuurlijk wel een draak, zoals de VVSG terecht stelt : voor de oorspronkelijke zetelverdeling tellen alleen de voorkeurstemmen, bij eventuele opvolging telt ook de lijststem. Nu, zelfs draken kunnen af en toe nuttig zijn (om één of andere prinses te bewaken), maar een schoonheidsprijs verdienen ze zelden. Misschien kunnen via de opvolging toch jonge, verstandige, beloftevolle, nieuwe… mensen in de raad geraken, ook als ze (nog) geen groot stemmenpotentieel hebben. Dat zullen sommigen wel ondemocratisch of particratisch vinden, maar kwaliteit is ook belangrijk voor een goed functionerende gemeenteraad.

Ongelooflijk

Ongelooflijk

“Het verschil tussen een godsdienst en een sekte is dat met een godsdienst gelachen mag worden, met een sekte niet.” Ik hoorde het ooit een katholiek priester op de radio vertellen, en moest eraan terugdenken naar aanleiding van de zéér overtrokken rel over een aantal Deense cartoons over Mohammed. Die leidde tot een boycot van Deense producten, excuses van de Jyllands-Posten

Ook voor mij heeft de vrijheid van meningsuiting grenzen en kan het niet de bedoeling zijn om mensen zomaar te kwetsen (wat iemand als Theo Van Gogh soms wel deed). Maar er mag wel kritiek gegeven worden, ook met behulp van humor. Religies moeten daar maar mee kunnen leven, zoals alle andere geledingen van de maatschappij dat moeten kunnen. Dat is essentieel voor een gezond debat in een vrije en democratische samenleving. Wie echt overtuigd gelooft, laat dat geloof toch niet wankelen voor enkele spotprenten ? Geloof is toch een zaak van het hart, niet van wat krantenpapier ? En welke cartoonist neemt de Vrijzinnige Kerk bij de eerstvolgende gelegenheid eens stevig op de korrel ?

Overigens is er een goede kant aan de rel : de cartoons die erover gemaakt worden. Waarbij ik deze van Fokke en Sukkegeniaal vind…