Tom Bevers

Ik ben vrijwilliger in het Karrenmuseum. Dat u mij daar wellicht nog nooit in actie hebt gezien, is begrijpelijk. Ik heb alleen de website ontworpen, en doe er het groot onderhoud van. Toch heb ik dat beperkte engagement gebruikt om voor één keer naar het vrijwilligersfeestje te gaan. Vooral om een andere vrijwilliger te ondersteunen, in moeilijke tijden. Moeilijke tijden voor het museum in de eerste plaats. Wie het een beetje volgt zal wellicht weten dat samenwerkingsproblemen die niet werden aangepakt een sluimerend debat over de toekomstvisie op het museum terug naar boven hebben gebracht.

Eerst iets over de aanleiding. Vanuit mijn ervaring als voorzitter van KSJ Nationaal (ter herinnering : een vzw met een stuk of 20 personeelsleden en een paar duizend vrijwilligers) weet ik dat professioneel en vrijwillig engagement goed bij elkaar past, maar soms voor wrijvingen zorgt. Het helpt dan dat er duidelijke lijnen zijn. Waarbij vrijwilligers al zodanig worden erkend, en op geen enkele manier “ondergeschikt” worden gemaakt aan personeel. Waarbij ook het (vrijwillige) bestuur beseft dat het niet ontkomt aan het doorhakken van harde knopen. En waar het personeel een vertrouwenspersoon heeft die voor hen opkomt en hen toelaat om de grenzen te bewaken, zodat ze niet 24u per dag en 7 dagen op 7 aan het werk zijn. Daarbij past één kanttekening : een vrijwilliger die opstapt is meestal inzet die netto verloren gaat, zoals een vrijwilliger die erbij komt vaak werkkracht is die netto extra is.

Dan iets over de oorzaak. Het Karrenmuseum worstelt al een hele tijd met zichzelf. Waar hoort het thuis in het Vlaamse museumlandschap ? Hoe kan het de aantrekkelijkheid van een wandelmuseum combineren met een eigentijds educatief aanbod ? Met wie kan en moet er samengewerkt worden ? Hoe worden de inkomsten gegenereerd om het museum op lange termijn financieel leefbaar te houden ? Een gebrek aan heldere keuzes, aan een duidelijk en ambitieus project, in een structuur waarin te weinig beslissingskracht is, is natuurlijk niet dé reden van alle kleine en grote conflicten. Maar het vormt wel de context. Als vrijwilliger is het niet meteen mijn zorg, maar als gemeenteraadslid uiteraard wél. Het Karrenmuseum wordt voor een belangrijk deel met Essense gemeenschapsmiddelen gefinancierd (in de brede zin van het woord : ook de grond waarop het staat is gemeentelijk eigendom). De vraag naar hoe die middelen beheerd worden en wat Essen er juist voor terugkrijgt, is dan uiteraard legitiem.

Het museum is historisch gegroeid vanuit een aantal actieve pioniers. Dat verklaart ook de huidige vzw-structuur. Ik denk dat we nu op een punt zijn aanbeland waar die structuur eerder remmend werkt. Het Karrenmuseum zou volgens mij best in het gemeentebestuur worden geïntegreerd, bijvoorbeeld als “intern verzelfstandigd agentschap”. Zodat er heldere beslissings- en controlestructuren komen, en de draagkracht van het museum verstevigd wordt. De stevige vrijwilligersploeg waar het museum gelukkig op kan rekenen, kan daar alleen maar baat bij hebben.

Nu de emoties over Essen een beetje gezakt zijn, wil ik toch ook even een blik over onze gemeentegrenzen werpen. In de eerste plaats naar onze dichte buren Kalmthout en Wuustwezel. Daar verschilt het verhaal niet zoveel van het onze : CD&V houdt stand, N-VA eet de rest van de oppositie op. Het verschil met Essen is de rol die sp.a en PLE hier spelen, maar dat verandert het beeld niet echt. In Kalmthout had ik natuurlijk wel verwacht dat Lukas Jacobs overeind zou blijven. Dat in Wuustwezel CD&V de meerderheid behoudt is wel zeer verrassend. In mijn ogen heeft vooral PLUS het laten afweten. Als zij zes jaar lang op onze manier oppositie hadden gevoerd, dan had Wuustwezel nu het ander bestuur dat het volgens mij nodig heeft.

Wat verderop komen we in de N-VA-gordel terecht. Met goede lijsten en sterke figuren wordt daar het potentieel helemaal waargemaakt. Rik Frans in Stabroek en Jan Jambon in Brasschaat pakken de sjerp. Maar dé overwinning van zondag wordt natuurlijk geboekt in ’t Stad zelf. Bart De Wever wordt burgemeester van Antwerpen.

Laat ik het eerst even over de verliezer hebben : Patrick Janssens was zonder meer een goede burgemeester. Zes jaar geleden was ik heel blij met zijn overwinning tegen het Belang, en ik denk dat er weinigen zullen ontkennen dat hij Antwerpen tien jaar lang goed bestuurd heeft. Dat moet zijn nederlaag bitter doen smaken. Bovendien is hij vooral in de rug geschoten, door de linkse kiezer die eerder voor Groen of PVDA opteerde – de doorbraak van die laatste partij is overigens een niet te onderschatten factor voor de toekomst. Janssens moet ook geweten hebben dat Antwerpen, in tegenstelling tot Gent, al heel lang de facto een centrumrechtse meerderheid heeft. En uiteraard is het bestaan en het beleid van de regering Di Rupo geen cadeau voor wie het tegen De Wever, of all people, moet opnemen. Ik hoop dat Janssens in de politiek actief blijft, want hij blijft een zeldzaam talent.

De Wever haalde terecht twee historische verdiensten aan : ervoor zorgen dat er geen socialist op ’t Schoon Verdiep zal zitten is één. Het is niet gezond dat partijen met een functie vergroeien, dus dat is belangrijk voor de democratie. Maar de tweede verdienste is groter : De Wever rekent andermaal af met extreem-rechts, deze keer in het hart van het Belang zelf, in Antwerpen. De Leeuwenvlag is definitief als democratisch symbool heroverd. Daarvoor verdient hij een standbeeld. Pal in Zurenborg.

Natuurlijk wacht hem geen eenvoudige bestuursperiode. De combinatie burgemeester-partijvoorzitter wordt niet evident, maar in het vooruitzicht van 2014 kan hij niet anders. Gelukkig haalde N-VA bestuurservaring van elders binnen, want ’t Stad alleen aan Liesbeth Homans overlaten vind ik niet meteen een goed idee. Vooral omdat N-VA, overal maar zeker in Antwerpen, voor de uitdaging staat om te bewijzen dat de partij niet alleen goed, maar ook béter kan besturen dan de anderen. Want het echte werk begint uiteraard pas nu.

De gemeenteraadsverkiezingen liggen achter ons. Gisteren was een mooie dag. Mag ik in de eerste plaats mijn 346 kiezers bedanken ? Ik ben opnieuw verkozen als gemeenteraadslid. Ik ben erg trots dat ik de Essenaren mag blijven vertegenwoordigen in de raad. Mijn persoonlijk resultaat is een duidelijk “doe zo verder”. Daar gaan we dus werk van maken.

Ik ben ook heel blij met het resultaat van onze ploeg. Onze fractie is helemaal herkozen. Ons werk werd dus geapprecieerd door de Essenaar. Bovendien krijgen we er vier nieuwelingen blij. Agnes en Guy zullen het me wel niet kwalijk nemen dat ik vandaag vooral trots ben op Anne en Robin. Twee sterke kandidaten die vanaf morgen twee even sterke raadsleden gaan worden. Daar ben ik alvast van overtuigd.

We hebben gewonnen. 30% van de kiezers is een schitterend resultaat. Maar de kiezer heeft gisteren naast N-VA/PLE nog één winnaar aangeduid : Gaston Van Tichelt. Die zet een indrukwekkend persoonlijk resultaat neer, en levert zelfs zijn partij een zetel winst op. We hadden hem allemaal wat onderschat. Ik ook, denk ik. Maar Gaston is erin geslaagd om een vertrouwenwekkend uithangbord voor het gemeentebestuur te worden. De Essenaar, generatiegenoot en de “politiek commentator” die in mij zitten kunnen daar alleen maar bewondering voor opbrengen. En ook als tegenstander past het uiteraard om hem te feliciteren.

Gaston krijgt hiermee een sterk persoonlijk mandaat, in de eerste plaats binnen zijn eigen partij. De stijlbreuk die hij naar buitenuit de voorbije zes jaren onmiskenbaar realiseerde, kan hij nu ook vertalen in interne vernieuwing. Als hij echt de Lukas Jacobs van Essen wil worden, dan is dat de uitdaging voor hem. Te beginnen bij de samenstelling van het college.

Bij de sp.a redt Helmut de meubelen. De inventaris van die meubelen is heel helder : exact vier zetels. Dat maakt van sp.a een vaste waarde, maar een doorbraak blijkt onmogelijk te forceren. Toch kwamen de vier zetels gisteren met een bonus : een sleutel. Dé sleutel zelfs. De sp.a kon beslissen om Essen met een stabiele meerderheid zonder CD&v te besturen. Onder hun leiding, want Helmut zou in een coalitie met N-VA/PLE de man met de meeste stemmen zijn geweest. Ze hebben beslist om die historische kans niet te nemen, en daarmee Essen meer dan ooit als een voor altijd christen-democratische gemeente neer te zetten. Ze hebben ook beslist om niet voor hun eigen programma te gaan, want dat lag veel dichter bij het onze dan dat van CD&V, maar voor een bijrol in het stuk van Gaston. Dat mag, het is een democratisch recht. Ik hoop alleen dat de keuze bij volle bewustzijn en in alle vrijheid werd gemaakt.

Over Open Vld en Vlaams Belang ben ik snel uitgepraat. Zes jaar lang stilzitten blijkt gelukkig geen recept voor succes. Al had ik op het einde toch nog meer verwacht van Open Vld. En ook wel gehoopt, want zij zouden als breekijzer hebben kunnen fungeren. Niet dus. Misschien de komende zes jaar een andere strategie proberen ?

We wisten dat we gisteren de meerderheid van CD&V en sp.a moesten doorbreken om zeker te zijn van verandering in Essen. Dat is niet gelukt. Ik kan moeilijk schrijven dat het “ons” niet is gelukt, want 30% halen lijkt me wel voldoende als bijdrage. Maar de terugval van Open Vld, het wegvallen van Groen, de terugkeer van Helmut en de persoonlijke prestatie van Gaston hebben het verhinderd. Het zij zo. Ons programma, onze mensen, onze stijl, onze ideeën zijn versterkt uit de kiesstrijd gekomen. Dus krijgt Essen opnieuw zes jaar van positief-kritisch intensief oppositiewerk. Ik heb zojuist alvast naar de gemeentesecretaris gemaild om een aantal collegestukken op te vragen…

De campagne loopt stilaan ten einde. We hebben gedaan wat we konden doen : een stevig programma uitgewerkt, een sterk team van 25 kandidaten bijeengebracht, en via folders en affiches de Essenaren daarvan proberen te overtuigen. Volstaat dat ? Dat zullen we zondag zien. De inzet is duidelijk : wie ons de kans wil geven om onze zes werken te realiseren, wie denkt dat onze mensen de inzet en het inzicht hebben om onze gemeente mee te besturen, moet ervoor zorgen dat de {CD&V-sp.a}-meerderheid gebroken wordt. Alleen dan kan er een andere, vernieuwende, verfrissende combinatie in de plaats komen.

Ik geloof er wel in. Ik denk dat het kan, dat de kiezer wil dat wij onze slogan “werken voor Essen” vanuit de meerderheid in de praktijk gaan omzetten. Maar gelukkig leven we in een democratie, waar uiteindelijk iedereen in het stemhokje zelf een keuze mag maken. In alle vrijheid. Dus blijft het voor ons, de kandidaten, nog even spannend. Of ook weer niet, want veel kunnen we er toch niet meer aan veranderen.

Ik hoop ondertussen dat alle kandidaten, van alle partijen, een intensieve maar boeiende campagne achter de rug hebben. Ik hoop dat ze, hoe het ook afloopt, nadien als een leuke en zinvolle ervaring op kunnen terugkijken. Ik hoop dat ze zich allemaal ook blijven inzetten voor onze gemeente. En tenslotte hoop ik dat het resultaat een degelijk bestuur voor Essen oplevert. Omdat wij, Essenaren, dat verdienen !

Gisteren was mijn eerste dag vakantie in een maand. Daarbij ook de eerste die ik had gereserveerd voor de campagne. Eigenlijk voor onze brievenactie, maar die was door de ploeg al volledig afgerond. Zodat we plan-B niet nodig hadden. Waarmee ons team ons dus -alweer- heeft verbaasd.

De voormiddag heb ik gebruikt om een aantal dossiers van het schepencollege in te kijken. Ik vind de controletaak één van de belangrijkste opdrachten van een gemeenteraadslid : nagaan wat het college doet, en indien nodig vragen stellen naar het hoe en waarom. Er zat een moeilijk “woonbos”-dossier bij. Ik blijf vinden dat de hele regularisatie van het “bos” onvoldoende goed werd voorbereid binnen het gemeentebestuur. Iedereen wist dat het provinciaal bestemmingsplan (RUP) niet op alle vragen zou antwoorden, niet alle knopen zou doorhakken. Ik heb daar herhaaldelijk voor gewaarschuwd, maar blijkbaar is het moeilijk om van “de problemen oplossen als ze zich stellen” af te wijken…

Ook de kwestie “begraafplaats Hoek” zat erbij. Nog een ruimtelijk ordening-dossier dat in de soep is gedraaid. Tijd voor een andere aanpak !

In de namiddag ben ik met Bart al onze borden langsgereden om ze bij te werken. Van loshangende hoekjes tot volledig weggeregende affiches : we hebben het allemaal weer netjes in orde gemaakt. Al ben ik niet zeker dat ze allemaal de nieuwe nachtelijke regenbuien hebben overleefd. Gelukkig zijn het de laatste dagen, want onze affichevoorraad slinkt. Zodat we hier en daar een kandidaat door een andere hebben moeten vervangen. Enkele Hoekse koeien leek het alvast niet te kunnen deren dat ik nu naast hun wei hang. Ik hoop nu maar dat alsnog enkele kiezers een zekere voorkeur voor mij in extremis “met de paplepel” gaan meekrijgen. Tenzij er natuurlijk per ongeluk vreemde kruiden door hun voer worden gemengd. In Hoek weet je dezer dagen maar nooit…

Een aangepaste brief voor élke Essense kiezer. Toen dat idee bij mij rijpte, durfde ik het niet eens hardop te zeggen. Wanneer ik het dan uiteindelijk wel voorstelde, leek het nog steeds niet echt realistisch. Een mooi streven, dat wel. Vandaag realiseren we het. Dankzij het intensieve programmeerwerk van Bart en de inspanningen van onze kandidaten om de kiezerslijst minutieus te overlopen. Dankzij de inspanningen van iedereen die mee helpt bij het bussen. En een beetje dankzij mij, want ik nam de meeste briefteksten en de opmaak voor mijn rekening. Het afdrukken besteedden we uit – zes jaar geleden heeft een nog niet half zo grote oplage mij een hele printer gekost…

Ik vind dit niet alleen een belangrijk onderdeel van onze verkiezingscampagne omdat uit onderzoek blijkt dat het een efficiënt middel is. Ik vind het vooral belangrijk omdat een brief een persoonlijk engagement inhoudt van onze kandidaten tegenover hun kiezers. Een brief zegt duidelijk waar een kandidaat voor staat. Op een brief kan je worden aangesproken, veel meer dan op een folder of een affiche. Een brief is het dichtste dat je in de politiek bij een garantiebewijs kan raken. Vooral daarom vind ik dit belangrijk.

Alle Essenaren één brief. Dat betekent dat sommigen die van mij een brief verwachtten er één krijgen van iemand anders, weliswaar met mijn “groeten” erop. Het betekent ook dat mensen die mij niet zo goed of helemaal niet kennen ook een brief krijgen van mij. Omdat ik op één of andere manier toch een band met hen heb. Ik hoop dat het een gelegenheid is om iets beter kennis te maken. En het betekent dat er mensen een brief krijgen waarvan ik ook wel weet dat ze mijn overtuiging niet helemaal delen. Omdat ze kandidaat zijn op een andere lijst, bijvoorbeeld. Mijn redenering : als iedereen een brief krijgt, waarom dan niet van mij. Dus collega’s : als jullie op het laatste moment toch zouden beslissen om uit de band te springen, vergeet dan niet van wie je een brief hebt gekregen !

Dag op dag zes jaar geleden vonden de vorige gemeenteraadsverkiezingen plaats. Met 830 stuks haalde Gino Veraart (sp.a) het meeste voorkeurstemmen. Hij leidde zijn partij in een coalitie met CD&V en werd eerste schepen. Als iemand ons enkele dagen nadien zou hebben verteld dat ik zes jaar later hier een goed schepen zou noemen, dan zou hij geweten hebben dat er ondertussen met één van ons iets was misgelopen. Het liep heel grondig mis, zelfs. Met hem.

Dag op dag drie jaar geleden overleed Gino. Na een ongelooflijk oneerlijke strijd tegen kanker. Waartegen niets bestand is, ook geen 830 stemmen. Ik had Gino er de voorbije drie jaag graag nog bij gehad. Omdat ik weet dat dit college met hem een aantal fouten niet zou hebben gemaakt. Omdat ik weet dat ik met hem echt hadden kunnen discussiëren, en dat we daarbij dan allebei al eens ons ongelijk hadden moeten toegeven. Omdat ik weet dat de échte discussie in Essen dan tussen twee partijen zou zijn gegaan die ergens voor stáán – zijn programma zou geen doorslagje geweest zijn van wat elders geschreven staat.

En natuurlijk zou hij ons stemmen hebben gekost. Maar hij wist goed dat zijn verhaal ook een stuk ons verhaal is, dat we allebei graag ooit samen een stuk wilden realiseren. Hij kende ons, en wij kenden hem, al van toen we samen in de oppositie zaten. Zijn zwaktes, maar ook zijn sterktes.

Gino geloofde niet in een hiernamaals, neem ik aan. Als het er wel is, zal hij ondertussen zijn standpunt wel hebben aangepast, noodgedwongen. Ik vraag me af hoe hij dan vandaag zou neerkijken op de verkiezingscampagne. Met een groot hart voor zijn partij, natuurlijk. Maar ook met verbazing en ergernis – en volgens mij niet zozeer over ons.

Natuurlijk was Gino een goed schepen. Hij had de historische roeping om een bestuur zonder CD&V mee vorm te geven – als het er ooit van komt zal het jammer genoeg zonder hem zijn. Maar hij was vooral een fijne mens. Ik blijf hem missen.